:گسترش دهندهای بافت سینه ( breast tissue expanders):
گسترش دهنده های بافتی، دستگاه های بالون مانندی هستند که به طور موقت پس از ماستکتومی در مرحله اول بازسازی سینه در بستر عمل قرار می گیرند. آنها معمولا دارای پوسته بیرونی سیلیکونی و یک دریچه یا پورت سطحی هستند. سرم سالین در فواصل منظم در طی چند ماه تزریق می شود تا پوست و عضلات روی آن کشیده شود. هنگامی که آنها به اندازه دلخواه خود رسیدند، منبسط کننده ها برداشته می شوند و با پروتزهای سینه سالین یا ژل سیلیکونی دائمی (که همه آنها MR Safe هستند) جایگزین می شوند.
اکثر بسط دهنده های بافت دارای پورت MAGNA-SITE® برای تزریق هستند. این پورت از یک آهنربای نئودیمیوم مرکزی تشکیل شده است که در پایه یک صفحه تیتانیومی گرفته است. صفحه به عنوان محافظ سوزن ضد سوراخ عمل می کند. محل تزریق را می توان به راحتی با استفاده از یک مغناطیس یاب دستی پیدا کرد. از آنجا که منبسط کننده معمولاً در عمق عضله سینه ای قرار می گیرد، پورت با لمس قابل تشخیص نیست.با وجود کاربرد بالینی آن، وجود پورت تزریق مغناطیسی در مورد ایمنی MR مشکل ساز است. موارد متعددی گزارش شده است که در آن بیماران گرما یا ناراحتی موضعی را تجربه کردهاند یا واقعاً پورتهای آنها در طول MRI جدا شدهاند. اگرچه تعداد چنین حوادثی بسیار اندک است، اما هر تولیدکننده بزرگی از انبساطکنندههای بافت با پورتهای مغناطیسی، این دستگاهها را غیر سازگار با MR اعلام کردهاند.
دومین نوع مورد ناسازگاری با MR از گسترش دهنده بافت، سیستم منحصر به فرد AeroForm (AirXpanders®) است. به جای استفاده از نمک تزریقی، AeroForm حاوی یک قوطی فولادی ضد زنگ پر از گاز CO2 تحت فشار است که ایمپلنت را منبسط می کند. یک آنتن و مدار الکترونیکی نیز برای دریافت سیگنال ارسال شده از یک کنترل کننده دستی وجود دارد که باعث انتشار تدریجی گاز می شود.
خوشبختانه، چند گسترش دهنده بافتی وجود دارد که حاوی آهنربا نیستند و می توانند در محیط MR استفاده شوند:
1.بسط دهنده ها با پورت های غیر فرومغناطیسی راه دور.
به عنوان مثال می توان به Integra (PMT Corp) و Becker (Mentor/J&J) اشاره کرد. پورت راه دور (ساخته شده از تیتانیوم، فولاد ضد زنگ یا پلاستیک) به صورت زیر جلدی در جایی که به راحتی قابل لمس است و از خود ایمپلنت دور است، قرار می گیرد.
1.توسعه دهندگان با یابنده ی ID فرکانس رادیویی پورت.
Motiva Flora Tissue Expander (Establishment Labs) که به تازگی توسط FDA تایید شده و دارای نشان CE است، حاوی یک تراشه RFID به جای آهنربا برای شناسایی محل مناسب برای تزریق است. همچنین به جای پوسته تیتانیوم از پلاستیک سخت برای جلوگیری از سوراخ شدن سوزن استفاده می کند.
2.بیوپسی سینه و وسایل مربوط به آن:
اغلب از متخصصان تصویربرداری پستان خواسته می شود تا سیم، گیره یا نشانگر دیگری را برای تعیین محل بیوپسی جراحی آینده یا مستندسازی محل بیوپسی از راه پوست قرار دهند. اکثریت قریب به اتفاق این موضعگیریها تحت هدایت ماموگرافی یا اولتراسوند انجام میشوند و MRI فقط برای ضایعاتی که در روشهای دیگر قابل مشاهده نیست، اختصاص دارد.
بیشتر سیمها و نشانگرهای رایج قبل از در دسترس بودن گسترده MRI پستان ساخته شدهاند. به این ترتیب، بسیاری از آنها یا به طور رسمی با روشهای ASTM آزمایش نشدهاند (اگرچه به دلیل اندازه کوچک و مکانهای عمیق احتمالاً خطر کمی برای بیمار دارند). تعداد کمی از دستگاهها ” ناسازگار با MRI” هستند، به ویژه چندین نوع تفنگ بیوپسی و تجهیزات آسپیراسیون. خوشبختانه، بسیاری از سیستمهای سیم، نشانگر و بیوپسی جدید سازگار با MR در دو دهه گذشته توسعه یافتهاند .که بسیاری از این نگرانیها را بیمعنا کرده است.
سیم های بیوپسی سینه:
سیم های فلزی که اغلب به خارها یا قلاب ختم می شوند، معمولاً در ضایعات مشکوک قرار می گیرند تا جراح را در بیوپسی باز راهنمایی کنند. این سیمها معمولاً در صبح روز جراحی برنامهریزیشده قرار میگیرند، و بنا به درخواست جراح، گاهی اوقات سوزن راهنما را در محل قرار میدهند که با چسب به پوست میچسبند. اگر این دستگاهها با امآرآی سازگار نباشند، احتمالاً میتوانند باعث گرم شدن یا سوختگی پوست شوند (مانند هر جسم فلزی کنار پوستی). اما از آنجایی که بیماران تقریباً همیشه مدت کوتاهی پس از قرار دادن سیم/قلاب به عمل جراحی میروند، به ندرت پیش از برداشتن سیم، MRI انجام میشود.
در موارد بسیار غیرعادی که با یک بیمار با سیم یا سوزن بیرون زده مواجه می شوید، بررسی وب سایت و دستور العمل سازنده برای بررسی سازگاری با MR مهم است. دقت قابل توجهی باید با اشاره دقیق به سازنده / نام سیم / قطر / طول / SKU انجام شود. به عنوان مثال، BD-Bard® در حال حاضر 14 سیم را با مواد، طول و قطر متفاوت می فروشد. تنها 4 مورد از 14 مورد با MRI سازگار هستند!
مارکر های مورد استفاده در بیوپسی:
طیف گسترده ای از نشانگرهای بیوپسی سینه سازگار با MRI در حال حاضر در دسترس هستند. اینها معمولاً از تیتانیوم (غیر فرومغناطیسی)، فولاد ضد زنگ یا آلیاژهای دیگر ساخته می شوند. در حال حاضر معمولاً آنها را حتی در ماموگرافی یا سونوگرافی قرار می دهند تا MRI های آینده مختل نشوند. اگر با یک نشانگر قدیمی ناشناخته متشکل از فولاد فرومغناطیسی مواجه شویم، احتمالاً یک مشکل ایمنی نخواهد بود، اما می تواند باعث ایجاد حساسیت قابل ملاحظه ای در MRI شود.در پاراگراف بعدی چند مارکر غیر معمول و ویژگی انها بیان میشود.اگرچه بیماران دارای این مارکرها تحت هدایت اشعه ایکس یا اولتراسوند (نه MRI) قرار می گیرند، ممکن است گاهی اوقات برای MRI ارجاع داده شوند. همه ی انها MR مشروط در نظر گرفته می شوند.
SAVI SCOUT® (Merit Medical).
این نشانگر الکترونیکی آرتیفکت بسیار کمی در MRI تولید میکند.
Magseed® (Mammotome).
این نشانگر ساخته شده از فولاد ضد زنگ درجه جراحی است که می تواند به طور موقت مغناطیسی شود. اگرچه Magseed® با MR سازگار است،آرتیفکت قابل توجهی (4 تا 6 سانتی متر) در MRI ایجاد می کند.
LOCalizer™ (Hologic).
این یک برچسب کوچک شناسایی فرکانس رادیویی (RFID) است که به طور غیر فعال به یک پروب فرستنده/گیرنده دستی خارجی پاسخ می دهد. این دستگاه یک آرتیفکت خفیف (1 سانتی متر) در MRI ایجاد می کند.
BioZorb® 3D Bioabsorbable Marker (Hologic)
شامل یک چارچوب مارپیچی و قابل جذب زیستی است که با 6 گیره تیتانیومی تعبیه شده است تا در بستر جراحی قرار داده شود و برای برنامه ریزی پرتودرمانی استفاده شود.
3.استنت ها دریچه ها و کویل های راه های هوایی:
استنت ها:
استنت های راه هوایی پروتزهای داخل مجرای هستند که به صورت آندوسکوپی برای حمایت و حفظ باز بودن درخت نای برونشیال تحت تأثیر بیماری های درونی یا بیرونی قرار می گیرند. استنت های سیلیکونی ایمن MR به دلیل دوام، هزینه و سهولت در قرار دادن، بیشترین کاربرد را برای بیماری های خوش خیم دارند. استنتهای فلزی اغلب برای درمان تنگی و فشردهسازی راه هوایی به دلیل بیماری بدخیم استفاده میشوند.
اولین استنتهای تمام فلزی راه هوایی (Gianturco، Wallstent، Palmaz) از فولاد ضد زنگ ساخته شدهاند که در ابتدا برای استفاده در سیستمهای عروقی یا گوارشی طراحی شده بودند.این استنت ها اگرچه هنوز در دسترس هستند،اماامروزه اکثر استنتهای فلزی مدرن از آلیاژهای غیر فرومغناطیسی، به ویژه Nitinol™ (Ni-Ti) یا Elgiloy® (Co-Cr-Ni-Mo) ساخته میشوند. آنها ممکن است بدون پوشش (فلز لخت) یا پوشیده شده باشند (با یک لایه سیلیکون یا پلاستیک). اگرچه همه استنتهای فلزی تحت آزمایشهای دقیق قرار نگرفتهاند، اما باید حداقل تا 3.0T بهعنوان MR Conditional بدون نگرانی در مورد گرمایش یا جابهجایی در نظر گرفته شوند. با این حال، انتظار داشته باشید استنت های فولادی ضد زنگ، آرتیفکت MR قابل توجهی تولید کنند.
تنها یک استنت راه هوایی تولید شده توسط سازنده آن MR ناامن اعلام شده است ;استنت تراکئوبرونشیال Boston Scientific Dynamic™ (Y) از جنس استنلس استیل.
دریچه ها
دریچه های اندوبرونشیال (EBVs) دستگاه های یک طرفه ای هستند که به صورت آندوسکوپی برای درمان آمفیزم و نشت هوا پس از عمل قرار می گیرند. دو برند اصلی عبارتند از Emphasys Zephyr® (Pulmonx, Inc) و Spiration® IBV System (Olympus Medical). هر دو دارای بازوهای غیر فرومغناطیسی Nitinol (Ni-Ti) هستند که با پلاستیک یا سیلیکون پوشانده شده اند و MR Conditional تا 3.0T هستند.
پ
کویل ها
کویل های اندوبرونشیال به صورت آندوسکوپی برای مسدود شدن غیرقابل برگشت راه های هوایی در بیماران مبتلا به آمفیزم شدید استفاده می شوند. حدود دوازده سیم پیچ معمولاً برای هر لوب هدف مستقر می شود و در نتیجه انقباض پارانشیم ریه با کاهش حجم ریه و بهبود عملکرد ریوی را به دنبال دارد.کویل ها تا 3 تسلا MR Conditional هستند.
4.الکترو محرک های دستگاه تنفسی
محرک دیافراگم
دو نوع محرک دیافراگم وجود دارد.دسته اول با تحریک عصب فرنیک عمل میکنند و دسته دوم مستقیماً عضله دیافراگم را به جای عصب فرنیک تحریک می کنند. صرف نظر از روش، تمام محرک های دیافراگم فعلی MR ناامن در نظر گرفته می شوند.
محرک دستگاه تنفسی فوقانی
در حال حاضر سه دستگاه تحریک راه هوایی فوقانی (UAS) برای درمان آپنه انسدادی خواب موجود است. اگرچه طراحی تا حدودی متفاوت است، اما هر یک از این ایمپلنت ها عصب هیپوگلاس را به صورت الکتریکی تحریک می کنند. این تحریک باعث انقباض عضله ژنیوگلوسوس می شود که زبان را به سمت جلو می کشد تا راه هوایی باز شود.
Inspire® (Inspire Medical) پرکاربردترین دستگاه UAS است که دارای تاییدیه FDA و CE Mark است. یک محرک عصبی با محفظه تیتانیوم که با باتری کار می کند به صورت زیر جلدی در قسمت فوقانی قفسه سینه کاشته می شود. تنفس توسط یک الکترود تعبیه شده در ماهیچه های بین دنده ای کنترل می شود و پالس های الکتریکی برای تحریک عصب هیپوگلوسال در طول دوره آپنه ارسال می شود. نسخه های قبلی ایمپلنت MR غیر ایمن هستند، اما مدل جدیدتر با 1.5 T فقط برای اسکن سر و اندام است.
سیستم Genio® (Nyxoah SA) جدیدترین محرک راه هوایی فوقانی است که تأییدیه FDA و CE Mark را دریافت کرده است. این دستگاه شامل یک آرایه الکترود پارویی است که هر دو شاخه عصب هیپوگلوسال را بلافاصله در مجاورت انتهای آنها در ماهیچه های ژنیوگلوسوس لمس می کند. تحریک از طریق پوست با استفاده از یک دستگاه فرستنده خارجی به دست می آید. Genio® MR 6 هفته پس از کاشت در 1.5T و 3.0T، با شرایط بسیار خاص بر اساس ناحیه بدن تصویربرداری شده است. البته قبل از ورود به مجموعه MR باید دستگاه محرک خارجی خارج شود.
5.پورت ها و وسایل مخصوص دسترسی به عروق
پورت وسیله ای برای دسترسی عروقی است که معمولاً در قسمت بالایی قفسه سینه کاشته می شود. از دو بخش تشکیل شده است: یک مخزن زیر جلدی ساخته شده از پلاستیک، تیتانیوم یا فولاد ضد زنگ که حباب سیلیکونی برای وارد کردن سوزن را در بر می گیرد. و یک کاتتر متصل به مخزن که نوک آن به روش فلوروسکوپی در ورید اجوف فوقانی یا دیگر سیاهرگ اصلی قفسه سینه قرار می گیرد.
حداقل دهها شرکت این دستگاهها را تولید میکنند که بزرگترین آنها AngioDynamics، Braun Medical، Bard، Cook Medical، MedComp، Navilyst Medical و Smiths Medical هستند. نام های تجاری رایج عبارتند از Port-a-Cath، Clip-a-Port، Infuse-a-Port، Medi-Port و PowerPort.
هیچ یک از این سیستم های پورتال تجاری موجود، دارای رتبه MR ناامن نیستند. مخازن فلزی طبق تعریف MR شرطی هستند (با محدودیت های نسبتاً جزئی برای تصویربرداری در 3T یا کمتر). به بیمارانی که دارای پورت های فلزی هستند باید هشدار داده شود که ممکن است هنگام قرار دادن در اسکنر احساس کشش کنند. با این حال، از آنجایی که این دستگاه ها بین پوست و دیواره قفسه سینه محکم بخیه می شوند، احتمال کمی برای حرکت خطرناک یا جابجایی وجود دارد.
تقریباً همه کاتترها و دستگاههای دسترسی عروقی غیر پورت حاوی فلز نیستند و MR ایمن هستند. اینها شامل خطوط کاتتر مرکزی وارد شده محیطی (PICC)، کاتترهای ورید مرکزی (CVCs) و کاتترهای تونل شده (مانند Hickman، Broviac، Permacath، Leonard و Groshong) هستند.
تنها استثنا سیستم دسترسی عروقی داخل استخوانی ARROW® EZ-IO® است که توسط سازنده آن (Teleflex) MR ناامن اعلام شده است زیرا از فولاد ضد زنگ 304 (فرومغناطیسی) ساخته شده است. این دستگاه به سادگی یک سوزن فلزی کوتاه است که نوک آن در حفره مغز استخوان درشت نی یا سایر استخوان ها برای تزریق در زمانی که مکان های عروق محیطی در دسترس نیستند قرار می گیرد. از آنجایی که قرار دادن آنها می تواند بسیار ضعیف باشد (به ویژه در کودکان) و تنها حرکت جزئی می تواند آنها را غیرعملکردی کند، استفاده از آنها در MRI منع مصرف دارد.
نویسنده : شقایق شریف پور