بیماری MS یک بیماری التهابی مزمن است که موجب دمیلیناسیون در ماده سفید و همچنین بطور بارز در ماده خاکستری سیستم عصبی مرکزی میگردد و ١/١۴٪ بیماریهای عصبی گزارش شده را شامل میگردد
بیماری ام اس به ۴ شکل دیده می شود:
١- شکل عودکننده -بهبود یابنده یا RRMS- Relapsing-Remitting
در این نوع ام اس بیماری به شکل عود کردن است و در زمان عود بیماری با علایم جدید یا تکرار علایم قبلی بروز میکند و نقص عملکرد عصبی بیشتر از ٢۴ ساعت طول می کشد
٢-پیشرونده ثانویه یا SPMS که بدنبال RRMS بوده و ناتوانی بیمار تا شش ماه طول میکشد
٣- پیشرونده اولیه یا PPMS اختلال در عملکرد بیمار از زمان شروع بیماری شروع شده و هیچ علامتی از بهبود در بیمار دیده نمی شود
۴- BMS یا Benign MS
ناتوانی بیمار اندک بوده و علایم بیماری بعد از یک دوره طولانی حدود ١٠ سال بروز میکند
پلاکهای ام اس بصورت کانونهایی با شدت سیگنال بالا بر اساس مکان قرارگیری شان به گروههای زیر تقسیم بندی می شوند:
الف)پلاکهای اینفراتنتوریال
ب)پلاکهای WM که شامل ضایعات پری ونتریکولار-ضایعات Deep WM و ضایعات Juxtacortical (ضایعاتی هستند که در WM ولی نزدیک یا متصل به کورتکس هستند)
ج) پلاکهای اینترا کورتیکال
در تصاویر FLAIR مرز دقیق بین کورتکس و ماده سفید زیر آن براحتی تشخیص داده نمی شوند و قضاوت اینکه پلاک در ناحیه Juxtacortical ، Mixed WM/GM و یا اینتراکورتیکال است مشکل است و همچنین اینکه سکانس FLAIR حساسیت کمتری در آشکارسازی پلاکهای ناحیه پوستریور فوسا یا اینفراتنتوریال را دارد
سکانس پالسی T2W در بررسی پلاکهای اینفراتنتوریال حساس تر هستند ولی این سکانس در بررسی پلاکهای Juxtacortical ضعیف هستند
متاسفانه سکانس پالسی که دارای حساسیت بالا در اشکارسازی ضایعات مغزی سوپراتنتوریال و اینفراتنتوریال بصورت توام در بیماران مبتلا به ام اس باشد وجود ندارد و بدین ترتیب جهت غلبه بر این مشکلات سکانس DIR معرفی شد
بکرات دیده شده که نقص عملکرد بیمار با چیزی که در تصاویر MR دیده می شود تفاوت بسیاری هست که بدلیل عدم توانایی سکانسهای روتین MR در اشکارسازی پلاکهای ناحیه اینتراکورتیکال است
ترکیب سکانس DIR با سایر سکانسها میتواند رویت پلاکهای ناحیه کورتیکال را در بیماران ام اس بالا ببرد
بدلیل حذف سیگنال ناشی از WM و CSF کنتراست بین پلاک و NAWM/NAGM( Normal Appearing) و همچنین پلاک/ CSF حاصل می شود
متاسفانه سکانس پالسی که دارای حساسیت بالا در اشکارسازی ضایعات مغزی سوپراتنتوریال و اینفراتنتوریال بصورت توام در بیماران مبتلا به ام اس باشد وجود ندارد و بدین ترتیب جهت غلبه بر این مشکلات سکانس DIR معرفی شد
بکرات دیده شده که نقص عملکرد بیمار با چیزی که در تصاویر MR دیده می شود تفاوت بسیاری هست که بدلیل عدم توانایی سکانسهای روتین MR در اشکارسازی پلاکهای ناحیه اینتراکورتیکال است
ترکیب سکانس DIR با سایر سکانسها میتواند رویت پلاکهای ناحیه کورتیکال را در بیماران ام اس بالا ببرد
کنتراست در تصاویر DIR ترکیبی از FLAIR و STIR است
سکانس پالسی DIR که در سیستم فیلیپس تحت عنوان GM only imaging است از دو پالس معکوس کننده یا اینورتر ( TI1=3400ms و TI2=325ms) تشکیل شده که CSF و WM را همزمان حذف کرده و بنابر این کنتراست بهتری بین WM/GM ایجاد شده و پلاکهایی که در ناحیه اینترا کورتیکال که نقش بسزایی در disability بیمار دارند بهتر دیده می شوند زمان طولانی تر اینورتردر DIR باعث CSF Nulling بهتر این سکانس نسبت به FLAIR میگرددTI1 فاصله بین پالس اینورتر (١٨٠) اول و پالس تحریک کننده و TI2فاصله بین پالس اینورتر١٨٠ دوم با پالس تحریک کننده ٩٠ درجه هست
بدلیل حذف سیگنال ناشی از WM و CSF کنتراست بین پلاک و NAWM/NAGM( Normal Appearing) و همچنین پلاک/ CSF حاصل می شود
همچنین GM only imaging در بررسی بیماریهای عصبی ماننداسکیزوفرنی،الزایمر،استروک،توبروسکلروز و اپیاپسی مهم است که همراه با تغییراتی در GM ناحیه کورتیکال هستند
در دستگاه فیلیپس سکانس DIR با نام GM only imaging است
هر سه سکانس را در مقطع اگزیال با ضخامت مقطع ۵ و پارامترهای یکسان مانند ماتریس،واکسل سایز، NSA و FOV یکسان انجام دادیم
مطابق با مقالات نتیجه تقریبا مشابهی داشتیم و تعداد پلاکهای بیشتر مخصوصا در ناحیه juxtacortical و همچنین در ناحیه اینتراکورتیکال مشاهده شد و اینکه مرز دقیقتری بین ضایعه و WM/GM/CSF داشتیم که بخاطر کنتراست مناسب بین پلاک و NAWM/GM/CSF بالاتر بوده
NAWM=normal appearing white matter
NAGM=normal appearing gray matter
متاسفانه در سکانس DIR ارتیفکت هایی بصورت سیگنال بالا در ناحیه اینفراتنتوریال دیده شده که در مقالات عنوان شده که بخاطر افیوژن CSF ساب اپاندیمال و ارتیفکت فلو هست که ما یک باند ساچوره در ناحیه سینوس ساژیتال فوقانی قرار دادیم که این ارتیفکت بصورت قابل توجه کم شده بود
منبع: گروه تلگرام Optimizing MRI Sequences
تهیه کننده : سرکار خانم عبیدی
